– اخبار اجتماعی –
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، در ایران، مسأله آزادی زندانیان جرایم غیرعمد همیشه مورد توجه فعالان اجتماعی و نهادهای خیرخواه قرار داشته است. در این راستا، ستاد دیه کشور به‌عنوان یکی از نهادهای اصلی در این زمینه، نقش مهمی ایفا می‌کند. این ستاد با همکاری خیرین، به کمک زندانیان غیرعمدی می‌پردازد که به دلایل مختلف از جمله بدهی‌های مالی و مشکلات خانوادگی، در زندان به‌سر می‌برند. علاوه بر آزادی زندانیان، ستاد دیه در تلاش است تا با ارائه وام‌های کم‌بهره و کمک‌های بلاعوض، به این زندانیان و خانواده‌هایشان کمک کند تا آنها بتوانند به زندگی عادی خود بازگردند.
این اقدامات نه‌تنها به کاهش هزینه‌های بیت‌المال کمک می‌کند، بلکه از بروز آسیب‌های اجتماعی در خانواده‌های زندانیان جلوگیری می‌کند. در گفت‌وگوی پیش رو، عباس کشانی؛ مدیر نمایندگی ستاد دیه استان تهران به شرح اقدامات و برنامه‌های این ستاد در حمایت از زندانیان غیرعمد پرداخته است که مشروح آن پیش روی شماست:
تسنیم: آیا امسال را می‌توان سال موفقی برای ستاد دیه استان تهران دانست؟
بله، الحمدالله. با استقبال خوبی که از سوی خیرین صورت گرفت، امسال شاهد رشد قابل‌توجهی در آزادی زندانیان بودیم. میزان آزادی‌ها نسبت به سال گذشته حدود 70 درصد افزایش داشت و در جذب کمک‌های خیرین نیز بیش از 50 درصد رشد را تجربه کردیم.
این سال را می‌توان پربار دانست، زیرا آزادی یک زندانی، تنها به خود او محدود نمی‌شود؛ بلکه خانواده‌اش، شاکی یا اولیای دم نیز از این اتفاق منتفع می‌شوند. در بسیاری از پرونده‌ها، شاکیان نیز با مشکلات جدی مواجه‌اند و آزادی زندانیان، می‌تواند بخشی از این معضلات را برطرف کند.
پرداخت بدهی 179 زندانی در 3ماه گذشته توسط ستاد دیه
در برخی پرونده‌هایی که امسال به نتیجه رسید، بیش از 5 تا 6 شاکی درگیر بودند و با حل این موارد، گره‌های بزرگی هم برای زندانی و خانواده‌اش و هم برای شاکیان باز شد. از این منظر، امسال را می‌توان سالی بسیار موفق برای ستاد دیه استان تهران دانست.
تسنیم: برخی آمارهای مثبت، در دل خود نکات تأمل‌برانگیزی هم دارند. وقتی می‌گوییم که جذب کمک‌های خیرین 50 درصد و آزادی زندانیان 70 درصد رشد داشته است، این موضوع از یک سو امیدبخش است، اما از سوی دیگر نشان می‌دهد که نیاز به مشارکت مردم و خیرین در این مسیر، امری انکارناپذیر است.
ورود افراد به زندان یک مقوله بسیار مهم است. کاری که ما انجام می‌دهیم، به نوعی یک اقدام مقطعی است و وقتی که هر سال از خیرین کمک جذب می‌شود، این به معنای این است که خیرین باید کمبودهای برخی سازمان‌ها و ارگان‌ها را جبران کنند، که به هیچ وجه نمی‌تواند یک راه‌حل مناسب باشد. متأسفانه، امسال آمار ورودی به زندان‌ها به شدت افزایش یافته است. از همکارانم در استان‌های مختلف که می‌پرسم، متوجه می‌شوم که آمار ورودی‌ها به زندان‌ها بالا رفته است. برخی از آنها معتقدند که این موضوع به دلیل تبعات پساکرونا و مشکلاتی است که برخی مشاغل با آن مواجه شدند، اما بخش عمده‌ای از این موضوع به مشکلات اقتصادی برمی‌گردد که اکنون گریبانگیر مردم است.
اما این روند باید جایی قطع شود. اینکه هر سال برای جمع‌آوری پول تلاش کنیم، زندانیان را آزاد کنیم، و سپس در آغاز سال جدید دوباره با همان آمار مواجه شویم، نمی‌تواند راه‌حل مناسبی باشد. سازمان‌ها و ارگان‌هایی که مسئول پیشگیری از ورود افراد به زندان هستند، باید تمام توان خود را برای قطع این روند به کار گیرند. برای مثال، در بخش تصادفات، الحمدلله قانون بیمه اجباری شخص ثالث اجرایی شده است و دیگر زندانیانی که بدهی دیه از تصادفات دارند، وجود ندارند، اما با این حال، آمار تلفات جاده‌ای هنوز بسیار بالا است. اینجا باید به مسائل مربوط به راه‌ها، خودروها و عوامل انسانی توجه کنیم.
در حوادث کارگاهی نیز که من درگیر هستم، برخی افراد به زندان می‌روند و این به دلیل نواقص در اجرای قوانین است. به‌طور خاص، در حوزه مهریه و نفقه نیز باید قوانین اصلاح شوند. همچنین، در مورد چک‌ها، اقدامات خوبی در ستاد دیه صورت گرفته و با قانون جدید چک، ورود افراد به زندان کاهش یافته است، اما اگر این اصلاحات صورت نمی‌گرفت، به نظر من آمار زندانیان شاید ده برابر می‌شد.
در نهایت، باید همه سازمان‌ها و ارگان‌ها در کنار هم تلاش کنند تا این ورودی‌ها کاهش یابد. زیرا وارد کردن افراد به زندان و سپس آزاد کردن آنها با کمک خیرین، نمی‌تواند یک راه‌حل پایدار باشد.
تسنیم: حداقل در دو موضوع، یعنی قانون بیمه اجباری و قانون جدید چک، که نتیجه پیگیری‌های مستمر ستاد دیه و مشورت‌های آن بوده، اثرات مثبتی در کاهش آمار جمعیت زندانیان بدهکار مشاهده شده است. اما همانطور که فرمودید، هنوز مسائلی وجود دارد که نیازمند اصلاح قانون هستند. به عنوان مثال، افرادی که بدهی مالی دارند، در زندان به سر می‌برند، در حالی که در زندان نمی‌توانند بدهی خود را تسویه کنند و همچنان به بار مالی برای دولت و قوه قضاییه تبدیل می‌شوند. از طرفی، این وضعیت می‌تواند آسیب‌های اجتماعی زیادی نیز به دنبال داشته باشد. ممکن است برای فرد بدهکار محدودیت‌هایی اجتماعی ایجاد شود که ابتدا او را به سمت جلوگیری از بدهی سوق دهد، و اگر بدهکار شد، امکان پرداخت بدهی خود را در خارج از زندان داشته باشد. آیا ستاد دیه پیشنهادی برای اصلاح قوانین مرتبط با مهریه، نفقه و بدهی‌های مالی ناشی از کار آماده کرده است؟
در این زمینه، آقای جولایی؛ رئیس هیئت امنای ستاد دیه کشور، واقعاً تلاش‌های زیادی در چند سال گذشته داشتند و به نتیجه رسیدند. در بحث قانون بیمه اجباری شخص ثالث، ایشان کارهای زیادی انجام دادند که خوشبختانه به ثمر نشست. در خصوص مهریه هم باز خود ایشان پرچمدار این موضوع بوده و پیگیر اصلاحات مربوطه هستند. تا آنجا که من اطلاع دارم، با وجود کهولت سن، ایشان زمان زیادی را صرف این کار کرده‌اند و تا حدودی پیشرفت‌هایی صورت گرفته است. البته همیشه ملاحظات خاصی در این مسیر وجود دارد. به هر حال تا به امروز به نتیجه نرسیده، اما ایشان و برخی از نمایندگان مجلس که با ایشان همراه هستند، همچنان پیگیری می‌کنند.
ما در ستاد دیه کشوری نیز با تمامی نمایندگان ستاد در 31 استان کشور رایزنی کرده‌ایم و تلاش کرده‌ایم تا در این زمینه تحرک ایجاد کنیم. به‌طور کلی، اقدامات به پیشرفت‌هایی دست یافته است که ان‌شاءالله به نتیجه برسد.
در بحث چک هم واقعاً پیگیری‌های زیادی صورت گرفته است. حالا به مقطع چک‌های صیادی که رسیدیم، این موضوع کمک زیادی به حل مشکل کرده است. امروز مشاهده می‌کنیم که کسانی که چک دریافت می‌کنند، با طیب خاطر بیشتری نسبت به گذشته وارد معاملات می‌شوند. در این زمینه نیز آقای جولایی فعالیت‌های زیادی داشته‌اند و همچنان پیگیر هستند. امیدواریم که قوانین به شکلی مترقی و به‌روز با توجه به شرایط فعلی جامعه تنظیم شوند.
چندین مسأله دیگر هم وجود دارد که باید در نظر گرفته شود، مانند افزایش نرخ تورم و کاهش ارزش پول ملی. این مسائل باید در تدوین قوانین لحاظ شوند. یکی از معضلات ما در حال حاضر تأخیر در تأدیه بدهی‌ها است. به عنوان مثال، در موضوع مهریه، وقتی ما با شاکی توافق می‌کنیم و مبلغ بدهی به‌طور مشخص تعیین می‌شود، در روزی که زندانی به آزادی امید دارد و مرجع قضایی اعلام می‌کند که بدهی باید پرداخت شود، ممکن است نرخ سکه 15 درصد افزایش پیدا کند. در این صورت، تأخیر در تأدیه مبلغ بدهی و حساب کردن آن به‌روز با شاخص بانک مرکزی، باعث می‌شود که زندانی نتواند از عهده پرداخت آن برآید و با مشکل مواجه شویم. این یکی از معضلاتی است که در حال حاضر درگیر آن هستیم.
تسنیم: قبلاً اعلام شده بود که در کشور زندانی بدهکار مالی زیر 100 میلیون تومان نداریم. می‌خواهیم بدانیم در استان تهران، آیا اکنون زندانیانی با بدهی بین 50 تا 100 میلیون تومان داریم؟
ببینید، ما یک شیوه‌نامه داریم که طبق آن اقدام می‌کنیم وقتی بخواهیم به زندانی کمک کنیم. این شیوه‌نامه بر اساس تجربیات چند ساله ما تنظیم شده است و به این صورت است که برای تشکیل پرونده، زندانی باید دو ماه در زندان بماند. این دو ماه به این دلیل است که 70 درصد از زندانیان مالی ما وقتی وارد فضای زندان می‌شوند، خانواده‌ها و اقوام‌شان کمک می‌کنند تا بدون نیاز به ارگان یا سازمان خاصی آزاد شوند.
برای افرادی که بعد از دو ماه همچنان در زندان می‌مانند، محرز می‌شود که واقعاً توانایی پرداخت ندارند. ممکن است فردی با بدهی کمتر از 100 میلیون تومان باشد، اما پرونده او پیچیدگی‌هایی داشته باشد. افرادی که زیر 50 میلیون بدهی دارند، معمولاً به این دلیل که باقی‌مانده بدهی آنها بسیار کم است، می‌توانند به این مرحله برسند.
در بسیاری از موارد، قبل از اینکه ما وارد عمل شویم، خیرین زندان، اقوام و دوستان زندانیان یا حتی برخی ارگان‌ها کمک می‌کنند. این گروه‌ها معمولاً کمک‌هایی را ارائه می‌دهند که ما از آنها اطلاع نداریم. ممکن است همین الان که داریم صحبت می‌کنیم، پنج نفر با بدهی زیر 50 میلیون تومان وارد زندان شده باشند. معمولاً پیش از اینکه پرونده به ما برسد، اقوام، دوستان و خیرین زندان به آنها کمک می‌کنند. حتی در بین زندانیان آزاد شده نیز کسانی هستند که پس از آزاد شدن، چون وضعیت خود را بهبود یافته می‌بینند، به کمک سایر زندانیان می‌آیند. به این ترتیب، کسانی که بدهی کمتری دارند، آزاد می‌شوند.
برای مثال، امروز [21 اسفند 1403] صبح، یک خیر آمد و گفت که 36 میلیون تومان می‌خواهد پرداخت کند. در واقع، یک زندانی داشتیم که بدهی او بیش از این مبلغ بود، اما 36 میلیون تومان از باقی‌مانده بدهی او بود که این خیر تعهد کرده و مبلغ را پرداخت کرده است و ان‌شاءالله کار او به نتیجه خواهد رسید.
تسنیم: حالا با توجه به قسط‌بندی‌هایی که انجام شده و اعسارهایی که ثبت شده، تخمین شما از تعداد زندانیانی که با بدهی‌های چند میلیون تا 100 میلیون تومان در استان تهران می‌توانند آزاد شوند چقدر است؟
دقیقاً آمار ندارم، چون ممکن است دیروز کسی به زندان رفته و امروز آزاد شده باشد.
تسنیم: پرونده جاری با بدهی‌های زیر 100 میلیون تومان دارید؟
نه، فکر نمی‌کنم. ما اصلاً خوشبختانه پرونده‌هایی که به ما ارجاع می‌شود، همه بالای 100 میلیون است. به این دلایل که گفتم، پرونده‌های زیر 100 میلیون اصلاً به ما ارجاع نمی‌شود. معمولاً قبل از اینکه پرونده به ما ارجاع شود، سیستم‌های حمایتی موجود در زندان‌ها، حداقل در تهران، اقدام می‌کنند. البته ممکن است در شهرستان‌ها یکی دو نفر وجود داشته باشند، ولی من به‌صراحت اعلام می‌کنم پرونده‌هایی که به ما ارجاع می‌شود و نمایندگان ما در زندان‌ها برای ما ارجاع می‌دهند، همگی بالای 100 میلیون تومان هستند.
تسنیم: شما در دو حوزه سعی می‌کنید که کمک‌های خیریه را یکجا جمع‌آوری کنید. یکی پویش‌ها و کمپین‌هاست که بفرمایید این پویش‌ها کجا و توسط چه کسانی تعیین می‌شوند، چون مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضاییه و دادگستری استان هم در این زمینه فعالیت دارند. شما نیز در این زمینه فعالیت می‌کنید. لطفاً کمی بیشتر در مورد این موضوع توضیح دهید که آیا ستاد دیه استان تهران با این نهادها همکاری دارد یا ستاد دیه کشوری. موضوع دوم نیز گلریزان در ماه مبارک رمضان است که دوست داریم درباره آن هم از شما بشنویم.
در بحث پویش‌ها، آنچه مربوط به ستاد دیه است، توسط ستاد دیه کشور و از طریق روابط عمومی سیاست‌گذاری انجام می‌شود. البته در مقاطع مختلف، ممکن است برخی شرکت‌های خصوصی نیز پویش‌هایی را در داخل خود برگزار کنند. اما معمولاً ستاد دیه کشور این پویش‌ها را در مناسبت‌های مختلف برگزار می‌کند. برای مثال، اخیراً به مناسبت میلاد حضرت علی(ع) پویشی داشتیم و قبل از آن هم به مناسبت میلاد حضرت فاطمه(س). این پویش‌ها در مقاطع مختلف برگزار می‌شوند و به مناسبت عید نوروز نیز پویش "هفت سین خورشید" طراحی شده است.
این پویش‌ها معمولاً بار معنایی زیادی دارند و می‌توانند مردم را برای کمک‌کردن ترغیب کنند. در بحث جمع‌آوری کمک‌ها شاید خیلی موفق نباشد، اما در اطلاع‌رسانی و انگیزه دادن به مردم بسیار موثر است. جدا از فعالیت‌هایی که ستاد دیه انجام می‌دهد، دیگر ارگان‌ها نیز ممکن است در این زمینه مشارکت کنند و گاهی حتی ما را دعوت می‌کنند. به عنوان مثال، شهرداری تهران یکی از نهادهایی است که از طریق اداره‌کل مشارکت‌ها و جذب کمک‌های مردمی به این امر کمک می‌کند. امسال دو مرحله پویش با این نهاد داشتیم و به زودی برنامه‌ای در یک زورخانه به رسم عیاران قدیم خواهیم داشت که در آن پهلوانان دعوت می‌شوند.
اما در خصوص گلریزان‌ها که پس از شیوع بیماری کرونا تغییراتی در نحوه اجرا پیدا کردند باید بگویم؛ قبل از کرونا، ماه رمضان پیک کار بود و در تمام استان‌ها، ارگان‌ها و سازمان‌ها بسیج می‌شدند و گلریزان‌ها برگزار می‌شد. در برخی استان‌ها، این گلریزان‌ها حتی در تمام شهرستان‌ها برگزار می‌شد. اما بعد از شیوع کرونا، گلریزان‌ها به شکل مجازی درآمدند. در ابتدا دوستان نگران بودند که گلریزان‌های مجازی به موفقیت گلریزان‌های حضوری نرسند، اما در واقع متوجه شدیم که وضعیت خیلی بهتر شده است و اکنون به نظر من در فضای مجازی و با اطلاع‌رسانی گسترده، اوضاع بسیار بهتر از قبل است. ما در هر سال یکی یا دو گلریزان نمادین داریم.
در ماه رمضان امسال هم برنامه‌ریزی شده است که گلریزان‌ها به‌طور حضوری برگزار شوند. در استان‌ها این برنامه‌ها بهتر از تهران است، چون تهران محدودیت‌هایی دارد و به دلیل شرایط موجود، خیرین در اسفند ماه شلوغ هستند و حضورشان در مراسم کمی مشکل است. اما در شهرستان‌ها، تا جایی که من اطلاع دارم، استقبال پرشورتر است. ما هم تلاش می‌کنیم با ظرفیت محدود خود گلریزان‌ها را با همان کرامت و ماهیت خود ادامه دهیم. باید گفت که شکل‌گیری ستاد دیه از گلریزان‌های کوچک آغاز شد و امروز الحمدالله به اینجا رسیده‌ایم.
تسنیم: اشاره به فضای مجازی داشتید. از ظرفیت فضای مجازی چطور استفاده می‌کنید؟ هم از جنبه سخت‌افزاری و هم نرم‌افزاری، منظور کاربران معروف و سلبریتی‌ها.
با توجه به اینکه این کار در ستاد دیه کشور رصد می‌شود و یکی از برنامه‌ها و سیاست‌گذاری‌های ستاد دیه کشور است که این پیگیری‌ها انجام شود، ما نیز تابع این موضوع هستیم. الحمدالله فضا خیلی مناسب است و اقبال خوبی از سوی خیرین در فضای مجازی مشاهده می‌شود. البته اوایل کمی مقاومت وجود داشت و برخی از مدیران با دیدگاه سنتی نگرانی‌هایی داشتند، به این دلیل که می‌گفتند اگر این کار اجرا شود، ممکن است تبعاتی داشته باشد و مسئولیت‌هایی برای ما ایجاد کند و ما را با چالش‌هایی روبرو کند. اما الحمدالله به خصوص در سه چهار سال اخیر، فضای بسیار خوبی ایجاد شده است و ما هم از این بستر واقعاً استفاده و استقبال می‌کنیم.
تسنیم: گاهی در محافل با این شبهه و انتقاد مواجه هستیم که چرا باید به دنبال آزادی زندانیان بود، در حالی که بر اساس قانون و به‌منظور ایجاد نظم در جامعه، موضوع زندان ایجاد شده است. پاسخ شما به این شبهه‌ها و انتقادات چیست؟
موضوع زندانیان جرایم غیرعمد به‌عنوان یکی از حوزه‌های آسیب اجتماعی، تنها به خود زندانی محدود نمی‌شود. ما بر این باوریم که علاوه بر زندانی، آسیب‌های زیادی متوجه خانواده‌های آنها، به‌ویژه فرزندانشان می‌شود. این فرزندان ممکن است در معرض خطر جذب گروه‌های بزهکار، ترک تحصیل، مشکلات روحی و روانی و آسیب‌های اجتماعی قرار بگیرند. همسران زندانیان نیز از این آسیب‌ها مستثنا نیستند.
همچنین باید توجه داشت که در کنار این آسیب‌ها، کمک‌های خیریه به زندانیان و شکات، علاوه بر کاهش هزینه‌های نگهداری زندانیان که به‌ویژه در شرایط امروز بسیار بالاست، می‌تواند به کاهش بار مالی بر دوش بیت‌المال کمک کند. هزینه‌های نگهداری زندانیان شامل سرانه نگهداری، فضای فیزیکی، خوراک و دیگر موارد است که هزینه‌های زیادی را به دولت تحمیل می‌کند. این اقدامات نه‌تنها به کاهش هزینه‌های عمومی کمک می‌کند، بلکه نشر و ترویج خوبی و کار خیر در جامعه را نیز به دنبال دارد.
ما در کنار این اقدامات، شاهد حمایت خیرینی هستیم که شاید از لحاظ مالی متمول نباشند، اما با همان مقداری که می‌توانند، در کمک به زندانیان مشارکت می‌کنند. مثلاً یک پیک موتوری که هر ماه مبلغی را برای کمک به زندانیان اختصاص می‌دهد. در یکی از موارد، این پیک موتوری که در زندان به‌خاطر خرید موتور گرفتار شده بود، از همین طریق توانست کمک دریافت کند.
از شما به‌عنوان فعالان رسانه‌ای هم درخواست داریم که برای ترغیب و تشویق خیرین به کمک به این قشر آسیب‌پذیر، در این زمینه فعالیت کنید. کمک‌های این افراد ارزشمند است و تأثیرات زیادی در بهبود وضعیت این خانواده‌ها خواهد داشت.
تسنیم: امسال چه مبلغی جذب کرده‌اید و چند زندانی را آزاد کرده‌اید؟
امسال ما 990 نفر را آزاد کردیم که از این تعداد 905 نفر آقایان و 85 نفر خانم‌ها هستند. متأسفانه در استان تهران، ورود خانم‌ها بیشتر از سایر استان‌هاست، البته این پدیده در استان‌های بزرگ و کلان‌شهرها بیشتر مشاهده می‌شود. با اینکه خانم‌ها 3 درصد از کل زندانیان را تشکیل می‌دهند، به نظر من ورود خانم‌ها به عرصه اجتماعی و شرایط اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی موجب افزایش آمار زندانیان زن شده است، به‌ویژه در استان تهران. از 85 خانم زندانی، عمده آنها مادر هستند و از این تعداد، آمار مربوط به مسائل مالی بسیار بالاست. از 990 نفر آزادشده، 769 نفر محکومیت مالی دارند و تنها دو نفر بابت دیه ناشی از تصادف رانندگی آزاد شده‌اند که این نشان‌دهنده تأثیر مثبت تصویب قانون و اجرای صحیح آن توسط راهنمایی و رانندگی است. علاوه بر این، نگرانی‌هایی هم از بابت مهریه و نفقه وجود دارد که به ترتیب شامل 183 نفر و 21 نفر است که مجموعاً به 204 نفر می‌رسد. این موضوع نگران‌کننده است چرا که طبق قانون، این افراد نباید در زندان باشند.
با این حال، جذب کمک‌ها برای این افراد نسبتاً خوب بوده است، ولی اجازه دهید رقم دقیق را اعلام نکنم.
تسنیم: کمک ستاد دیه به زندانی فقط شامل تقبل بدهی‌ها و دیون اوست؟
کمک‌های ما در دو بخش انجام می‌شود؛ یکی از بخش‌ها مربوط به وام است که به زندانی‌هایی که گروه تحقیقاتی ما تشخیص می‌دهند، به آنها وام داده می‌شود. مثلاً اگر زندانی دارای کارگاهی باشد که در حال حاضر تعطیل شده ولی می‌تواند آن را احیا کند، از طریق مرکز مراقبت پس از خروج به او کمک می‌شود. در برخی موارد، ممکن است به زندانی ترکیبی از کمک‌ها اعطا کنیم؛ یعنی بخشی از کمک بلاعوض و بخشی به صورت وام. البته باید بگویم که بخش وام خیلی کم است و شاید کمتر از 20 درصد، حتی ممکن است کمتر از 15 درصد باشد، در حالی که 80 درصد کمک‌ها به صورت بلاعوض است.
خیرین به ما مراجعه کرده و وضعیت زندانی‌ها را بررسی می‌کنند و از بین افرادی که شرایط آزاد شدن دارند، زندانی مورد نظر را انتخاب می‌کنند. مثلاً ممکن است یک خیر فقط بخواهد زندانیان سادات را آزاد کند یا مادران زندانی را. این امر باعث شده که تعداد زیادی زندانی آزاد شوند.
ما در مورد مستحق بودن زندانی‌ها تحقیق و بررسی می‌کنیم. این بررسی‌ها نشان می‌دهد که زندانی واقعاً بدهکار است یا خیر و آیا آمده که برای دریافت کمک از طریق ما اقدام کند یا نه. برای مستحق بودن، زندانی باید حداقل دو ماه در زندان باقی بماند تا نشان دهد که واقعاً نیازمند است.
علاوه بر این، تعدادی از زندانی‌ها هم ممکن است با مشاوره‌های ما آزاد شوند. مثلاً حدود 400 تا 500 نفر مشاوره دریافت کرده‌اند و به نتیجه رسیدند. در این مسیر، ما با شکات وارد مذاکره می‌شویم، مصالحه می‌کنیم یا اعسار زندانی را قبول کرده و قسط‌بندی می‌کنیم. این اقدامات منجر به آزادی تعدادی از زندانی‌ها شده است.
انتهای پیام/
